<oo>→<rep> Repertorium of Old Bulgarian Literature and Letters

Maintained by: David J. Birnbaum (djbpitt@gmail.com)

[Creative Commons BY-NC-SA 4.0 International License]

[Browse]

Last modified: 2016-07-12T10:08:28+0000

Samokov Miscellany

Bg: Самоковски сборник; Ru: Самоковский сборник

Location	Bulgaria, Sofia, National Library. Shelfmark: 333
Date	19th-20th c.
Material	Paper
Extent	234 ff. 195 x 145 mm (folia)
Watermark	None
Foliation	There are new pagination by folia and original pagination by folia from f. 216 to f. 230 (в҃ - ѕі҃)
Collation	23 quires of 8 ff.; some quires contain 20 or 16 ff..
Condition	6 folia in the beginning of the codex, which are not paginnated, are blanks; there are many others blanks in the codex, too: ff. 110-115, 138-147 and ff. 185-215
Layout	1 column, 19 written lines
Ink	Dark brown
Binding	Original binding - wooden panels covered with ornamented leather
Orthography	Church Slavonic
Contents	(1-106r) Страсти Христови Страсти г^сдни. Во с҃тый ї велики пѧтокъ страдание.: или сказание ѡ волнемъ страданї і ѡ таине вечери г^сда б҃га и спаса нашего Іис҃а Хр^ста како волеѡ нашегѡ ради со҃сніѧ страстъ восприѧлъ.Мі же верніи хр^стіане слишавше ѡ страданіи і ро^спѧтіи і погребені і воскр^сніи Г^сдни оусердно Г^сда Б҃га прославимъ иже толікое члвеколюбіе спсение прч^стою своею плотію толіка страсти претерпе заплеваніе і поруганіе і за ланіту удареніе і конечней ко кр^сту прррігвожденіе ѡцта и жечи напооеніее іскупый насъ своею кровйи ѿ насіліиѧ діаволѧ и ізбави насъ ѿ вѣчнаꙗ мукій (unknown) Страсти Христови. За възкресението на Лазар Ѡ воскр^сеніи друга хр^стова лазара і ѡ поставленіи ѣѡ архиереѡмъ в кітеискомъ монастирѣбістъ некто віта^нхі именемъ лазаръ его же любѧше Іис҃с тѧжкимъ и лютимъ недугомъ фкое,жимъ бистъ. (unknown) Страсти Христови. За входа Господен в Йерусалим Ѡ шествіи Г^сда нашего Іис҃а Хр^ста со апо^столи во с҃ти г^рдъ Іерусалимъ і во стую созданную цр҃ковъ юже ц҃ръ Соломонъ со^зда с҃таѩ с҃тихъ і о `згнаніхы всехъ воторгующ інъ жідовъ из цр҃кві іѡпроверженні пенѧзе ихъЕгда убо Г^сдъ нашъ Іу҃съ Хр^стосъ ізволи сотворіти предивное вхожденіе во с҃ти гр^дъ Іерусалимъ тогда бседе на жреба і ѡсли с҃на ꙗре^мнича і поіде со апп^стли своими на волную страстъ во Іер^слимъ (unknown) Страсти Христови. За съвета на архиереите Ѡ совѣтъ архіереовъ жидовскихъ ѡ Г^сдѣ нашемъ Іи҃се Хр^стѣВ среди же пре^д пасх^ою бе^ззаконіи жідов^е совѣтъ на Іиса мѣжду сѣбѧ сотворіша сіце гл҃юще аще Іу҃са с҃на Маріина не убіемъ погибнетъ нашъ законъ і место сіе с҃тое рсзорітъ рсзорітсѧ (unknown) Страсти Христови. За изпращането на Юда Искариотски в Йерусалим Бе^ззаконіи же Іюда Искариоцкіи тогда посилаемъ біваетъ во іерусалимъ длѧ сѣдиѡі купли ношаше же собою ковчежецъ вмещаеми метецъ (unknown) Страсти Христови. За поклонението на Юда Искариотски пред Христос Когда же Іуда безакакѡни пріиде во Іер^слима ѡ пришествіи безаконаго Іюди Иер^слима паки ва Віѳанію и ѡ поклоненіи егѡ Хр^стуЕгда же Іуда безаконии со іудеу совѣтъ сотворі въ стрѣду ѡ Хр^сте таможе ѡбнощев а кодъ нихъ и на утрени въ четвертокъ воставъ ранѡ поіде изъ Изъ Іер^салима ка Ві`танію ка мл^стивому избавителю нашему Іис҃у Хр^сту (unknown) Страсти Христови. За молбата на Христос пред Богородица за пасхална вечеря във Витания Ѡ оумоленіи Г^сда нашего Іи҃са Хр^ста ѿ пречистиѧ Б^дци неишелъ во Иер^слимъ но аще хощетъ сотворіти пасху ꙗсти да би творилъ вѡ ВиѳаніиГ^сджа наша преч^стаѧ Б^дца ва таи часъ ѿведе с҃на своегѡ Іи҃са Хр^ста въ таинѡ мѣсто никімъ же вивимо и паде предъ н2мъ на землю и начатъ егѡ молиты да не ходитъ во Иер^слимъ (unknown) Страсти Христови. За отиването на Христос и апостолите във Витания ѿ ѡше^ствіи Г^сда нашего Іи҃са Хр^ста во стыи граде Ер^слимъ со ап^сли ѿ виѳаніеГ^сдъ же нашъ Іи҃съ Хр^стосъ скоро поиде во Іер^слимъ со ап^с.р своими иже бо настоѧщиі тъи денъ четвѣртокъ предъ пасхою (unknown) Страсти Христови. За тайната вечеря Ѡ таініѧ вечериГ^сдъ же нашъ Іи҃съ Хр^стосъ пріиде въ домъ Іакова зевѣдѣева на пре^дгрсдіе близ потока (unknown) Страсти Христови. За предателството на Юда Искариотски Без^зконі же Іуда когда побеже скоро къ жидомъ 0х^т таініа вейчери и пре^даде Хр^ста за .л҃. сребрѣникъБез^законо же іыда тогда побеже къ жидомъ скоро елико можаше и поведа имъ ѡ таинеи вѣчери всѧ по рѣду бивше е ѡ немъ (unknown) Страсти Христови. За залавянето на Христос Когда вземъ Іуда воине и поиде на Іи҃са ꙗти егѡВъземъ Іуда ѿ архіереѡвъ и книжніковъ воине со многимъ ѡружиемъ и дрѣколми и сѡ свѣщами поиде нс Іса ꙗти егѡ идущімъ же имъ путемъ (unknown) Страсти Христови. За целувката на Юда Искариотски Ѡ целованіемъ Іуда Іиса Хр^ста и предаетъ на смертъ егѡѠб лобзаніѧ исполнена без^законіѧ и ходатаѧ родству ѡгненому и геенніи кромѣшно и видите ли Іудина лажливагоцѣлованіѧ какѡ цѣлованіемъ сѡздателѧ своегѡ педаетъ на смертъ (unknown) Страсти Христови. За съда над Христос у Каяфа На утріе же въ пѧтокъ Каіафе архіереа поведоша `*у҃са и возложиша на неги вѣликіѧ железаНа утріе же въ пѧтокъ повѣдоша г^сда нашего Іи҃са Хр^ста въ дворъ каиафе архіереа и возложіша на него велїкікаѧ железа на шію с҃тую егѡ и руце ему свѧзавше задъ и прівѣдоше егѡ въ дворъ (unknown) Страсти Христови. За предаването на Христос на Пилат Понтийски послаша архіереі и книжници ка Пилату понтискому х^сда нашего Іи҃са Хр^ста поемше воиніПотомъ же архіереі и книжници жідовскіѧ свѧза^вше г^сда нашего Іи҃са Хр^ста и послаша его къ Пилату Понтискому да би имъ предалъ на смертъ кр^стную поемше воини Іу҃са и приведше къ двору Пилатову (unknown) Страсти Христови. За съда над Христос у Пилат Понтийски предаде Іи҃са на поруганіе без^законѫмъ ПилатъВоини же жідовскіи поѧша г^сда нашегѡ Іи҃са Хр^ста. И снѣмше с нѣгѡ одѣѧніе и ѡдѣѧша егѡ въ ріс червѣную и сплетше вѣнецъ треновъ вѣлми тѣсенъ едва возложиша на с҃ту егѡ главу (unknown) Страсти Христови. За разкаянието на Юда Искариотски Ѡ раскаѧн іѧ Іюдиви і ѿіде на страну і удави сѧСіѧ же видевъ без^законіи Іуда какѡ биша Іи҃са и толикиѧ тѧшкіѧ и неизречениѧ страсти возложиша на негѡ и нѣвозможе жівъ бити (unknown) Страсти Христови. За произхода на Кръстното дърво ѿ куду чт^сное древо поізиде. Ѡ поведенніи г^сда нашего Іи҃са Хр^ста воіні Голготе на распѧтіеПовѣстъ ѡ дрѣве кр^стнѣмъ оуслишите Ісиѧ б҃жіѧ смотрѣніѧ братіемоѧ возлюбленнаѧ ѿ куду и какѡ чесное дрѣво кр^ста г^сднѧ произиде (unknown) Страсти Христови. За присъдата на Пилат Понтийски Ѡ прівезѧніи г^сда нашего Іи҃са Хр^ста ка стопу і ѡ біеніи егѡ жідовскімі воініи і ѡ поса^ждені в темніце^хТогда Пилатъ Понискіи повшлѣ г^сда нашегѡ Іи҃са Хр^ста прівѧзати ко столпу посрѣде двора своего и битии немилостиво жиліемъ суховатимъ (unknown) Страсти Христови. За идването на Богородица и мироносиците в Йерусалим Ѡ пріше^ств`и пре^стаѧ б҃ци і зен міроносіцъ ізъ Віѳаніи во Іер^слимъ ко двору пілатову і во^зведен г^сдаЕгда прѣс҃таѧ б^дца съ ж^енами міроносицами во іер^слимъ къ двору пилатову и не ѡбрѣтоша тамо Іи҃са понеже бо бѧху ѡ вѣли егѡ без^законіи и жіди ко горѣ Голготѣ да тамѡ распнутъ егѡ (unknown) Страсти Христови. За плача на Богородица Ѡ іоударені в ребро г^сда н^ашго Іи҃са Хр^ста копіем і ѡ прібіеніи дву^м ра^збоіко^м колени і о пл^чи прес^таЕгда же воини жідовски и вси началніци ихъ ѿидоша въ сонмище свое идеже на Іи҃са совѣтъ лукави сотвориша а тамо оук^ст и стражіе поставиша стрещи тело Іи҃сово и разбоинче (unknown) Страсти Христови. За изпросването на тялото на Христос от Йосиф Ѡ сопрошенні Іѡсіфъ у Пілата тѣла Хр^стова і ѡ кр^ста сніти и да погребутъ егѡПо захожденіе сл҃нца пріиде ѿ рімаѳеа во с҃ти градъ Іер^слімъ мужъ славѣн ъ и богатъ велми имѣнемъ Іѡсифъ (unknown) Страсти Христови. За снемането на Христос от Кръста Ѡ снѧти Хр^ста со кр^ста с҃т^і Іосіфо^м і Нікодім Іѡаном і ѡ плач ихъ і пр^стои б^дци со женамиЕгда же пріиде бл҃го ѡбразніи Іѡсіфъ ко кр^сту Хр^стову (unknown) Страсти Христови. За полагането на Христос в гроба Ѡ положеніи во гробъ г^сда б҃га и спаса нашегѡЕгда же принесоша преч^стое тѣло г^сда нашего Іиса Хр^ста Іѡсифъ и Никодимъ ко гробу тогда положиша егѡ во новѣ гробѣ (unknown) Страсти Христови. За поставянето на стража пред гроба на Христос Ѡ собрані архіерео^м и кніжніком жи^дъ ка ^Пілату і поставлені стра^жіе у гроба г^сдѧНа оытріе же въ суботѡу собраша сѧ архиереи и фарсеіи и вси жідови к Пилату и глголаша ему ѡ Пилате Понътыскіи помѧухомъ мы ꙗкѡ ѡ ни лестецъ жівъ сіи понеже бо глагола по трехъ оубо днехъ востану (unknown) Страсти Христови. За слизането на Христос в ада Ѡ шестві г^сда нашего Іи҃са в о адъ і о ізвѣденіи із ада всѣхъ праведнімъГд^сдъ же нашъ Іи҃съ Хр^стосъ сниде во адъ и диавола гонѧ и сили егѡ агг҃ли пречаху пре^д г^сдемъ и се врата адова затворена бѧху (unknown) Страсти Христови. За свидетелството на стражите Ѡ прішествіи стражіи ко архиереомъ и книжникомъ повѣдаша всѧ бившаѫНѣци же ѿ стражіе пріидоша ко старе хишинамъ жідовскімъ и возвестиша всѧ бившаѫ гл҃голюще ꙗкѡ намъ стрегущимъ гробъ іис҃овъ. (unknown) Страсти Христови. За епистолията до Йосиф Ариматейски Ѡ взісканні Іѡсифа Арімоѳеіскагѡ і ѡ посланні к немъ епистоліи і ѡ пріведенні егѡ паки в с҃ти градъ ІерусалімъЕгда же архіереіи избраша се^дмъ мужіе избранныи и п^ослаша ихъ с пистолію ко Іѡсіфу рекуще идите вы ко іѡсіфу ідадіте с пистолію в руце ему і аще пріимет^ъ ю (unknown) Страсти Христови. За пристигането на Марта и Мария в Рим Ѡ прішестви ізъ Ерусалімаа в Ри^м к Тіверію кесарію Марѳи і Маріи сѣстръ ЛазоревихъПо вознесеніи убо г^сда нашегѡ Іи҃са Хр^ста Тивѣрію кесару едину началъствующу на земліи і ѡбладающу восточними і западними странами (unknown) Страсти Христови. За посланието на Пилат Понтийски до Тиверий Посланіе Понтіскаго Пілата к Тіверію кесарю із Ерусаліма в Ри^м 0х распѧти г^сднииДержавному и страшному Тывѣрии вѣликому кѣсарю понътискии Пилатъ рабъ твои иже ѿ восточнихъ странъ (unknown) Страсти Христови. За посланието на Тиверий до Пилат Понтийски Посланіѧ ѿ Тивѣріѧ і кесарѧ із Ріма ко Іерусалімъ к Понтискому Пілатуѿ державнагѡ и грознагѡ Тиверхріѧ кесарѧ к понтискомъ Пилату ведомо ти буди понеже ти нѣправедно и не повинную смертъ навѣлъ еси на Іса назарꙗнина (unknown) Страсти Христови. Заключително поучение Ѡ поученіи к^о подобает со страхо^м чтетыМі же верніи хр^стіане слішавше ѡ страданіи і ро^спѧтіи і погребені і воскр^сніи г^сдни (106v) Житие на св. Агата Въ д҃ни нечестиваго ц҃рѧ декеѧ иже оуби ц҃рѧ Філипа..И рекоша вѣлики Бгъ есть хр^стіански и идеху мнози и крщаваху се вь име о҃ца и сна и ст҃агѡ д҃ха ва единѡ бж^ство. Тому подобаетъ слава частъ и поклоненіе са безначалнимъ о҃цемъ и престимъ и блгимъ и животворѧщимъ дхомъ и ннѣ и пріснѡ и во веки веков аминъ (109r) Разказ за първите монаси, от Патерика Слово ѿ патерика ѡ первихъ монасехы и ѡ последни и ѡ нинешнихъСт҃іи оц҃и скитски пр^рчесттвуюшхе ѡ последем' роде гл҃аху что сотворіхомъ пре^д Бг҃омъи доблесттвеннѡ претерпевши страсти ꙗко златѡ искушенѡ болше насъ и о҃цъ нашихъ ѡбрѧщутсѧ перед Б҃гомъ ему же слава и н҃нне и во веки вековь (112) Поучение за покаянието на св. Йоан Златоуст Слово .а.҃ ради покаѧние…димо оу ц҃рковь тамо можемо да найдемо покаѧие егда еси грешенъ тамо тамо можеши да найдеши лекъи да се смириме аще хощеме да ни ѡпрости гдь согрешение ꙗкоже сотвори митар и ѿ смиреномудрие похваленъ бистъ митаръ и смиреніе ѡправда мітар и пред Б҃га. Б҃гу нашему слава ви веки веков аминь. (118v) Слово похвално за св. Георги М^сца априлиѧ .кг.҃ деь ст҃агѡ великѡмч҃ніка Георгиѧ негова мучениѧ и чудеса: хощу сказати днесъ вакратце на простѡ^м ꙗзикомъ тл'кувано ѿ Дамаскина їокаПразници і торжества цр҃ковнї ради что ги поставиха с҃ты ѡц҃ы ѿ глубини сер^дца своего ваздихаше и нареждаше дека си.… (148r) Житие на св. Харалампий Страданиꙗ ст҃агѡ свешхенномученика Харалампиꙗ еп^скопа града і иже са ни^м пострадавши^хЦр^ствующу Г^сду нашему Іи҃су Хр^сту скончвашесѧ творимаѧ бѣсомъ служба и разорѧше се идолопоклоненіеПострада м^сца февруаріа в десеѧтіи день всѧческіи же предстоитъ ѡ десную пр^стола Бж҃иѧ молѧ ѡ насъ г^сда нашего Іи^с а Хр^ста ему же слава и цр^ствѡ н҃нѣ и присно и во вѣки вѣковъ аминь (164r) Поучение за страха от Бога Слово ради ст҃ага Гѣнадіа патріхара Ц҃ра града какѡ да имеемъ страхъ бж҃ыиМногу чл҃вѣци иматъ та говоратъ да могу да найда искусна оучитела да ме научитъбеху кротки и незлобливи и терпеливи и щедри ...го ра^ди нб҃си Б҃у ... слава во вѣки вѣковъ аминъ (166r) Поучение за милостинята от Йоан Златоуст Слово ст҃агѡ Іѡана Златооустагѡ ради мл^стинаАще кой даетъ сіромаху мілостиню самому Хр^сту в' руце даетъИ да услишимъ блженагѡ гласа пріидите бл҃гословѣни о҃ца моего наследуите оуготовано вамъ цр^ство егоже буди всем намъ получити ѡ Ххр^стѣ Іи҃се Г^сдемъ наше^м ему же подобаетъ всѧкаѧ слава + (169v) Житие на св. Варвара и Юлиания М^сца декевріа .д.҃ д҃нъ Ст҃та вѣлико мч҃ніца ВарвараВъ цр^ство Маѯіміана на восточною страну беше некои начеликъ въ илиѡ полѣ именемъ Діѡскоръ некои блгочастиви чл҃вѣкъ Алентіа именемъ оузе с҃ты мощи и занесе ги далеко ... некои блгочастиви чл҃вѣкъ Алентіа именемъ оузе с҃ты мощи и занесе ги далеко ѿ еѵхта .ви҃. поприща и постави ги въ едино село именемъ Геластіо тамо поставиги чесно и въ славу Б҃жію тому слава и часть во вѣки вѣковъ аминь ѿ еѵхта .ви҃. поприща и постави ги въ едино село именемъ Геластіо тамо поставиги чесно и въ славу Б҃жію тому слава и часть во вѣки вѣковъ аминь (173v) Слово за Успение Богородично М^сца августа .еі.҃ дн҃ъ слово на Успение прест҃еы вл^дцы нашей Богородицы и приснѡдв҃и МаріиТры нрави иматъ в'саки чл'вѣкъ ꙗкоже пишут' цр҃ковни кніги рече имъ Б^дца чеда моѧ оуслышите егда желаете да слишите возрите чеда моѧ тоѧ миръ ꙗкоже трговина… (216r) Поучение, неидентифицирано силою ч^стнагѡ и животворѧсттагѡ кр^ста Г^сднѧ молитвами преч^стиѧ Б^дци и с҃тихъ аг҃глъ и с҃тихъ аплъ и стагѡ великагѡ Николаѧ чудотворца и с҃тагѡ пр^орка Илии и с҃тихъ великомч҃никъ Никиити и Евстатиѧ и пр^дбнихъ о҃цъ и стиихъ с҃тателеи и мч҃нкъ и мч҃нцъ и всехъ стихъ нб҃нихъ силъ аминъ (216r) Молитва към архангел Михаил Ѡ велики Архаг҃гле Михаиле помози мне грешнному рабу твоему им ^ркы избавимѧ ѿ труса и потопа ѿ огнѧ и мшча и ѿ напраснѧ смерти и ѿ всѧкагѡ зла и ѿ врагъ льстиваго и ѿ бури наносимиѧ и ѿ лукавагѡ избавимѧ велики Михаиле Архаг҃гле г^сднъ всег^да н҃не и пр^сно и во веки вековъ аминъ (216v) Поучение за страшния съд Слово ради вторагѡ пришесывиѧ и ради скончаниѧ вѣкаАще кои се боитъ да е согрешилъ предъ Б҃га всегдаѿ страха землънагѡ ц҃ра изволаеши въсе свое имение да подадеши и многи беди и напасти да претерпиши и да би се избавилъ… (232r) Поучение за смъртта Слово .з҃. Іѡана Златоустаго ради смертъАще кои се боитъ да е согрешилъ предъ Б҃га всегдатого ради показахъ вамъ всаки хр^стианінъ да си иматъ грижа за своѧ дша кои какѡ будетъ сеѧти тако хощетъ і жнати .Б҃гу нашему + (233v) Поучение за покаянието Слово Грігоріѧ Двоеслова ради покаѧніеРече Грігоріа Двоесловъ по велико чудо ѿ вси чудеси да учишъИ ѿвещавъ старецъ рече ему а ти странолюбіе ѿгалъ есі ѿ себе и нестъ ти ползи но аще хощете спастисѧ имеите ко всемъ любовъ и мл҃сти прилежите б҃гу нашему +
Bibliography	Цонев, БеньоОпис на ръкописите и старопечатните книги на Народната библиотека в СофияСофия: Държавна печатница1910 Цонев 1910: 333-335
History	Date: 19th-20th c. Place: unkonwn, probably West Bulgaria (Rila monastery?). Note: Dimitrova, D. de visu B. Conev discribed MS as a written in West - North Bulgaria and dated in the frames of 19th-20th c.

Repertorium identifier: RC-DD333NBKM; Author: Dimitrinka Dimitrova; Editor: Anisava Miltenova, Andrej Bojadžiev; Genre: miscellany; miscellany of mixed content