Прѣд꙽словие пѡстнїчьскымъ ст҃го васї́лїа архиепс҇кпа кесарїѫ кападокїис'кыѫ.Многомъ сѫщим҇ иже ѿ бг҃дъхновен'наго
писанїа повѣдоуемымъ.
Bg: Василий Велики. Поучения за поста; Ru: Василий Велики. Поучения во время поста
Location | United Kingdom, London, British Library, Additional Manuscripts. Shelfmark: Add. MS 27442 |
---|---|
Date | 14th c., middle |
Material | Paper, thick and glazed. Ff. 402-404 are of a different, but similar, paper |
Extent | i+i+403+i ff. 215 x 130 mm (folia) 160 x 95 (written) |
Watermark | A fruit on coarse laid lines Briquet 1968: 7376 (1355/6), 7345 (1331/2), 7346 (1338) |
Foliation | (i), 1-404, (405) |
Collation | 50 quires, plus 3 folia. |
Signatures | Gatherings signed, lower margin of first recto, VI ѕ, IX ѳ, XIII г҃, XV-XX е҃і-к҃, XXVI к҃в, XXIX к҃ѳ, XXXIII-XXXV л҃г-л҃е, XXIX л҃. There are traces of signatures in the same place on many of the other gatherings, which signatures seem to be cut off |
Condition | Excellent, except for slight water damage towards the end |
Layout | 1 column, 23 written lines |
Contents | (2-5) Предисловие към постническите поучения на Василий Велики Прѣд꙽словие пѡстнїчьскымъ ст҃го васї́лїа архиепс҇кпа кесарїѫ кападокїис'кыѫ.Многомъ сѫщим҇ иже ѿ бг҃дъхновен'наго
писанїа повѣдоуемымъ. (5-6v) Предисловие за аскетическия живот от Василий Велики Тогожд҇е въѡбраженїе
пѡстнїчьства.Гоу҃ н҃шемоу іс҃у х҃оу повелѣваѫщоу. еже г҃лѧ вамъ въ
тъмѣ. (6v-21) Предисловие за човеколюбието от Василий Велики Тогожде прѣд҇словие.Ба҃ бл҃гостїѧ и чл҃колюбїемъ. въ блг҃дѣти г҃а нашего іс҃у
х҃а. (21-30) Поучение за вярата от Василий Велики Тогожд҇е ѡ вѣрѣ.Ба҃ бл҃гаго блгд҇тїѧ заповѣданїе, вашего
бл҃гоговѣин'ства расмотривь достоино. (30-35) Поучение за аскетическия живот от Василий Велики, 1 Тогожд҇е ѡц҃а нашего василїа
прѣд҇словїе постнїчьско.Постничьское житїе, единъ разоум҇ имат҇ д҃шевное сп҃сенїе. (35-41v) Поучение за аскетическия живот от Василий Велики, 2 Тогожд҇е оустави по
широтѣ.Понеже блгд҇тїѧ б҃жиеѧ о имени г҃а нашего
іс҃а х҃а. (42-232) Въпроси и отговори за аскетическия живот Въпрашанїа постничьска.Понеже дас҇ намъ слово влас҇ еже въпрашати, прѣжд҇е въсѣх҇ наоучени быти м҃лим сѧ.ѡставлъшемъ слово б҃жїе слоужити трапезамъ: + конецъ трїстамъ
и пѧт҇десѧтимъ главизнамъ ст҃го василїа еже по
въпросѡм҇. (232v-233) Съдържание на Поученията на Василий Велики Иже въ стых҇ ѡц҃а нашего
василїа архиепс҇кпа кесарїискаго. слѡвеса къ
иже иночьское житїе постнїчьствоуѫщимъ. главизнъ. л҃.а҃. О помыслънѣмъ настоател'ствѣ.ꙗко недостоитъ постникоу осѡбъ стѧжати что ѿ
вещныихъ:⁓ (233v-235) Предисловие към аскетическите поучения на Василий Велики Прѣдъсловїе.Еже о хс҇ѣ любомѫдрїе въспрїемъ. (235v-288) Тридесет поучения за аскетическия живот от Василий Велики а҃. о помыслох҇ настоател'ства.
и ꙗко не зло ес҇ тѣло ꙗко же нѣцїи
въспрїѧшѫ.в҃. колицѣм҇ образы лѫкавїи
по҇мысли въ д҃ши съставлѣѫт҇ сѧ.ꙗко не достоитъ жен'скаа бесѣдованиа безъ съхраненїа
творити:⁓ г҃.ꙗко достоит҇ противѫ силѣ
тѣлеснѣи мѣрѣти възд҇ръжанїе. и ꙗко҇ добро и законно҇ ес҇ тѣлесно҇е дѣланїе:⁓
д҃.ꙗко лѣпо ес҇ постникꙋ дѣла
ꙋ҆хыщрѣти под҇баѫщаа:⁓
е҃ꙗко не подобаѧтъ чѧста и безъ истѧѕанїа творити
происхожд҇енїа :~ ѕ҃о кротости . и кыимъ образоом҇
любов съставлѣет ѧс҇
:~ з҃.о мѫдровани . вѣрѣ же и надежд҇)и и смѣреномѫдри :~ и҃.къ иже въ общемъ житїи под҇
правиломъ :~ ѳ҃.о послѹшани исплъненѣише :~ і҃.ꙗко и хꙋдаа ѿ дѣлъ съ съ мноѕѣмъ ѹсръдїем҇ изволити лѣпо естъ постникѹ :~ аі҃.ꙗко не под҇бает҇ своа ѹпражненїа имѣти постникꙋ :~
ві҃.ꙗко под҇баетъ настоѫщомꙋ
ѿч҃ьскѫѧ приꙗзнїѧ ꙗже ѡ послѹшницѣх҇ ѹстраати
:~ гі҃.ꙗко не под҇баетъ дрѹжбамъ двама
или трїемъ братїамъ въ състоани постничьствѣмъ бывати :~ ді҃.о блговрѣмен'стви словес҇ . и
ꙗко не под҇бает҇ къ
блѧдословїꙋ блюсти постникꙋ :~ еі҃.ꙗко под҇бает҇ постныкꙋ извѣстнѣмъ сѫдом҇
пристѫпати къ постничьствꙋ и ѡ поослѹшани :~ ~ ѕі҃.ꙗко не подобаетъ въсѣмъ чловѣкомъ без съхраненїа
съпрѣбывати постникꙋ :~ зі҃.ꙗко под҇баетъ не съставныимъ ѿ
постни҇къ не подати дръзновенїа и не
ѡбиновенїа . нѫ и сихъ хранити сѧ :~ иі҃.ꙗко причьтничьства или настоател'ства братїи
никакоже желаати лѣпо естъ постникꙋ :~ ѳі҃.ꙗко не под҇бат҇ къ тъщеславїꙋ зрѧщꙋ ревно҇вати добраа :~ к҃.ꙗко не под҇бает҇ ꙗже҇ къ житеискым҇ сърѡд҇никѡм҇
гонити ѡбщенїа . или ѡ онѣхъ пещи сѧ :~ к҃а.ꙗко не достоит҇ д҃ховнаго҇ брат҇ства ѿсѣцати сѧ :~
к҃в.ꙗко не под҇баетъ чьсти и
старѣишинства искати постникѹ :~ к҃г.о иже о сънѣдех҇ невъзношенїа и
простоты :~ к҃д.ꙗко иже къ съвръшенїꙋ блꙋдѫщаго҇ ничтоже происхожд҇енїе
прѣвъзможет҇ :~ к҃е.ꙗко не под҇баетъ одежд҇)амъ или обꙋщамъ избиранїе възысковати
постникꙋ:⁓ к҃ѕ.ꙗко не достоитъ настоѫщмꙋ противнаа тѣлеснѣи силѣ
ꙋ҆ставлѣти заповѣдꙋемаа:⁓ к҃з.ꙗко не достоитъ братїи опечалѣти сѧ немощнѣишимъ
щѫдѣнїа спод҇блѣемомъ:⁓ к҃и.ꙗко не под҇баетъ настоѫщим҇, ѿстѫпаѫщим҇ ѿ своего
събранїа постником҇ дръзновенїа подаати. или
тѣх҇ въ приопщенїе житїа прїемати.
к҃ѳ.ꙗко не под҇бает҇ иже въстоани жител'ствꙋѫщо҇мꙋ
постникꙋ ѡсобъ что стѧжати ѿ вещныихъ:⁓ л҃.конецъ съ б҃гомъ трїдесѧтим҇ главизнамъ
иже въ ст҃хъ ѡц҃а нашего василїа велїкаго: ⁓ (288-290v) Поучение за непритежанието Ст҃го василїа слово. како достоитъ иноком҇ быти нестѧжателномъ:⁓Достоитъ инокꙋ прѣжд҇е въсѣх҇ нестѧжателно житїе. (290v-304v) Поучение за духовното усъвършенстване, 1 Тогожд҇е наказанїе о ѿвръжени
житїа и съвръшени д҃ховнѣмъ:⁓ Прїидѣте къ мнѣ въси трꙋжд҇аѫщеи сѧ и
обрѣмененїи. (304v-305v) Поучение за духовното усъвършенстване, 2 Тогожд҇е ст҃го василїа.
посланїе
великаго҇ василїа къ ино҇чьствꙋѫщим҇:⁓ Непщꙋѫ оубо ни единого же и̋ного вамъ. (305v-310v) Забрани към монасите Ст҃го и великаго василїа запрѣщенїа инокѡм҇:⁓а҃ Аще кто зд҇рав'ствꙋѫ тѣломъ не радит҇ ѡ мл҃твах҇. (310v-312) Правила за монахините Правила тогожд҇е ст҃го васїлїа
о инокынѣх҇.Клѧвшїа сѧ каковоѫ либо клѧтвоѫ. (312-313) Правила за хранещите се на трапезата Е҆лкиа
на трапезѣ запрѣщенїа различных҇ стых҇.И҆же стихъ съ братїами ѿ небрѣженїа не поѫще. (313-324v) Слово за Неделя месопустна от Василий Велики иже въ ст҃хъ ѡц҃а н҃шего васїлиа великаго кесарїѧ
кападокїискыѫ архиепїскопа. слово въ нед҇лѧ
мѧснѫѧ, ѡч҃е блс҇ви:⁓Слова потрѣбѫ дас҇ намъ създавыи нас҇ б҃ъ. (325-325v) Правила за йереите от Василий Велики Ст҃го василїа къ пре҇звїтерꙋ нака҇занїе о бж҃ствнѣ҇и слꙋжбѣ.Потъщи сѧ ѡ презвитере, прѣд҇ставити себе
дѣлателѣ непостыдна правѧща слово истинное. (326-343v) Поучение за аскетическия живот, компилация ѿ посных҇ ст҃го
васїлиа:⁓Съвръшенѣишее дѣло постничьскаго жител'ства. (343v-358) Антология от сентенции и ексцерпти ꙗко добро и бл҃гопрїѧтно б҃оу. еже дѣлати по праведномоу словꙋ.
и ꙗко ѿ еже не дѣлати, не тъчїѧ въмнож'ство грѣховъ оуклонишѫс҇ и оукланѣѫт сѧ нѣцїи ... и дѣланїе его быти
соугꙋбо:⁓ (358-379) Сбирка от извадки за покаянието и за изповедта о покаани и исповѣдани ѿ бжс҇твных҇ писанїи свѣд҇тел'ства и како под҇бает҇ исповѣдовати сѧ и каати сѧ намъ о лютых҇ дѣанихъ. словѡ н҃а:⁓Възлюбленыи г҃нъ оученик реч сице. (379v-402) Правила за покаянието и изповедта с епитимии Показанїа о покаани и исповѣдани. и ꙗко не под҇баетъ ꙗже понѫжд҇и
бываѧщаа или по съмотренїꙋ нѣкоемꙋ врѣмен'ноу исповѣданїа и прощенїа
грѣхомъ ... ѡ҆во же въ надъмленых҇ и
прѣлъщеных҇ месалианъ. слово н҃в.Велика оубо еже по б҃ѕѣ слъзамъ крѣпос҇. (402-402v) Поучение против месалианите от Йоан Дамаскин Дамаскиновѡ ѿ ереси масалїанскыѫ рекше єѵ҆хит҇скыѫ ~Тѡлика же ѥс҇ тѣх҇ ѡ
плазства гръдѡс҇;нѫ силованї нѣкоеи ѡбласть себѣ съдѣловаѫще :~ (402v-403) Поучение против новатианите от Григорий Богослов Ѻ наватїанохъ : ~Нават҇) съ. иже въ гоненїи спадшѫѧ и
пѡкаавшѫ сѧ не прїемлет҇.и покаанїе не прїемлѧтъ :~ Тожд҇е и
саватїане и мелїтїане, и сим҇ пѡд҇бнїи ~ (403-404) Поучение за петото кръщение от Григорий Богослов Бг҃ословово ѿ еже пакы іс҃ мои ~Вѣмь и пѧтое кр҃щенїе єже слъзами , нѫ болѣзньнѣише ꙗко ѡмываѫи
на въсакь д҃нощъ ложе свое и постелѧ слъзамиблѫ же тако горко ѡсѫди , ꙗко безтѣла и безплътень :
~ (404) Колофон
+ Телос Тин Де Тин вивлѡн сим ѳ҃ѡ.
|
Inscriptions |
|
Bibliography | A Union Catalogue of Cyrillic Manuscripts in British and
Irish Collections (The Anne Pennington Catalogue)London: School of Slavonic and East European Studies, University of
London1988 Cleminson 1988:
80-86A Union Catalogue of Cyrillic Manuscripts in British and
Irish Collections (The Anne Pennington Catalogue)London: School of Slavonic and East European Studies, University of
London1988 Cleminson 1988:
80-86Les Filigranes. The New Briquet Jubilee EditionAmsterdam: Paper Publications Society1968
A Union Catalogue of Cyrillic Manuscripts in British and
Irish Collections (The Anne Pennington Catalogue)London: School of Slavonic and East European Studies, University of
London1988 Cleminson 1988: 80-86Славянски ръкописи от Британския музей и БиблиотекаСофия1977 Джурова и Дуйчев 1977: no. 19Палеографске белешке о старим српским и неким другим
рукописима у Великоj БританиjиАрхеографски прилози1984-19856-7 7 51–129 Стефановић 1984-85 |
History |
Date: 14th c., middle.
Place: Unknown; Bulgarian origin.
Provenance:
Bought from the monastery of Visoki Dečani, near Peċ by two English
travellers (note signed by |